Blockchain overview

Trong xã hội hiện tại, Bitcoin đang là một từ khoá mà rất nhiều người dù người đó đang hoạt động ở bất cứ ngành nghề nào biết đến, lí do mà nó được nhiều người biết đến như vậy đơn giản chỉ là giá trị quy đổi ra tiền của Bitcoin bây giờ đang rất rất cao và nó đang gây ra rất nhiều tranh cãi về tính thực tiễn và độ tin cậy. Việc xảy ra tranh cãi cho một vấn đề đương nhiên là dựa trên việc góc nhìn của mỗi một con người khác nhau về vấn đề đó là khác nhau, thậm chí là người cùng làm một về công nghệ thông tin cũng có thể tranh cãi về Bitcoin như thường. Tuy nhiên, mọi người có thể tranh cãi về bất cứ điều gì xung quanh Bitcoin nhưng bản chất của Bitcoin thì chỉ có một, vậy bản chất Bitcoin là gì? Bitcoin là một loại tiền ảo và công nghệ đứng sau tất cả các loại tiền ảo hiện nay chính là blockchain.

Chúng ta hãy cũng tìm hiểu một số khái niệm cơ bản nhất về blockchain:

• Blockchain
  Về lý thuyết, blockchain nói đơn giản là “một cuốn sổ cái điện tử” lưu trữ dữ liệu (có thể là giao dịch, hợp đồng, thoả thuận) và được quản lý bởi một mạng ngang hàng. Nói dể hiểu hơn là dữ liệu trên công nghệ blockchain không được lưu trữ tập trung ở bất cứ máy chủ nào mà được lưu trữ, cập nhật trên máy của tất cả người dùng (gọi là nodes) trong cùng một network
  Blockchain dịch “word by word” là chuỗi các khối. Mỗi khối đều chứa dữ liệu và các khối sẽ được nối lại với nhau thành chuỗi khối. Chuỗi này được liên kết với nhau bằng mã hoá và mở rộng theo thời gian.
  Cách mà các block tham chiếu với nhau được biểu diễn trực quan tại đây:
  https://andersbrownworth.com/blockchain/blockchain
• Node
  Là các máy tính tham gia vào cùng một network. Có thể có nhiều loại node với các chức năng khác nhau.
  – Full node – xác minh các giao dịch, quyết định thêm block mới vào chain, tải về bản sao của hệ thống.
  – Listening Node (Super Node) – full node kết nối được công khai. Nó giao tiếp và cung cấp thông tin cho bất kỳ node nào khi quyết định thiết lập kết nối với nó.
  – Thợ đào – tạo ra block mới gọi là node thợ đào, khi thợ đào “đào” được một block và thêm thành công nó vào blockchain nó sẽ được thường một số lượng coin.
• Smart Contracts – Hợp đồng thông minh
  Là đoạn code có thể sử dụng lại mà được thêm vào hệ thống network. Bất kỳ ai cũng có thể yêu cầu hợp đồng thông minh thực thi bằng cách gửi một “giao dịch”. Các nhà phát triển có thể viết các ứng dụng thực thi tùy ý vào và đưa vào hệ thống (trò chơi, thị trường, công cụ tài chính, v.v.) bằng cách xuất bản các hợp đồng thông minh.
• Transactions
  Là việc yêu cầu một làm thay đổi trạng thái trong network. Bất kỳ người dùng nào cũng có thể gửi một giao dịch tới network từ một node. Để yêu cầu giao dịch, nó phải được xác thực và đồng thuận bởi nút khác. Một số ví dụ về giao dịch:
  – A gửi một số đồng tiền ảo cho B
  – Đưa một smart contract vào hệ thống
  – Thực thi một smart contract
• Ví
  Là một phần mềm quản kết nối đến những nodes của mạng, quản lý khoá bí mật của người dùng vào tạo các giao dịch. Khóa bí mật sinh ra khoá công khai, giá trị băm của khoá công khai được gọi là địa chỉ. Một giao dịch tiền ảo là xuất phát từ một địa chỉ đến một địa chỉ.
• Cơ chế đồng thuận
  Nhắc đến bockchain nhất định phải nhắc đến cơ chế đồng thuận. Cơ chế đồng thuận cho phép các hệ thống phân tán (mạng máy tính) làm việc cùng nhau bất cứ điều gì làm thay đổi trạng thái của một mạng dù là nhỏ nhất đều phải được sự chấp nhận của các nodes. Về lý thuyết, kẻ tấn công có thể xâm phạm sự đồng thuận bằng cách kiểm soát 51% mạng. Cơ chế đồng thuận được thiết kế để làm cho “cuộc tấn công 51%” này không khả thi. Có các loại cơ chế đồng thuận như sau:
  + Proof of work – được thực hiện bởi các thợ đào. Thợ đào nào có thể tạo ra được block và thêm vào chain thì sẽ được thưởng một số lượng tiền ảo nhất định. Các thợ đào sẽ phải giải quyết một bài toán phức tạp và điều này tạo ra liên kết mật mã giữa block hiện tại và block trước đó. Để có thể tấn công vào một hệ thống blockchain thì cần phải có sức mạnh phần cứng của node đạt 51%. Điều này là không thể đối với một mạng lưới đã lớn mạnh.
  + Proof of Stake – được thực hiện bởi các nodes đã đặt tiền ảo vào hệ thống. Node tham gia sẽ được chọn ngẫu nhiên để tạo các khối mới, thêm vào chain và kiếm phần thưởng. Thay vì cần phải thực hiện các công việc tính toán cường độ cao, bạn chỉ cần đặt tiền ảo của mình vào mạng. Số tiền ảo sẽ được trả lại sau khi node đó không làm validator nữa. Để tấn công được vào hệ thống này thì cần 51% tổng số tiền ảo đã được đặt cọc vào mạng lưới.

Trên đây là một vài khái niệm cơ bản nhất về blockchain, hi vọng nó sẽ là hành trang đắc lực giúp mọi người chinh phục các tư liệu sâu sa và phức tạp hơn về blockchain.

Ref:

https://hocviendautu.edu.vn/tien-thuat-toan/node-la-gi-kien-thuc-can-biet-ve-node-cua-bitcoin-va-blockchain.html

https://ethereum.org/en/developers/docs/consensus-mechanisms/

https://ethereum.org/en/developers/docs/intro-to-ethereum/